Acil Damar Hastalıkları
Periferik Emboli
Periferik arter hastalığı zemininde daralmış bir damarın oluşan bir kan pıhtısı ile aniden tıkanması (tromboz) veya kalp, karın içindeki damarda mevcut olan bir pıhtı parçasının kopup dolaşım akımı ile sürüklenip sağlam bir damarı tıkaması (emboli) sonucunda gelişen ani damar tıkanıklıklarıdır.
Hastalarda tıkanan damarın ötesindeki bölgede ani başlangıçlı ağrı, solukluk, morarma, soğuma gibi şikayetler meydana gelir. Geç kalınırsa etkilenen bölgede his kaybı, hareket kaybı gibi nörolojik bulgular ve gerginlik, sertlik gelişebilir. Bu döneme dek tedavi edilmemiş hastalarda prognoz kötüdür, etkilenen bölgenin kesilmesine (amputasyon) dek uzanabilecek tedaviler gerekebilmektedir.
Tanıda doppler ultrasonografi, manyetik rezonans ve bilgisayarlı tomografi anjiografi kullanılmaktadır. Ani olarak gelişen bu tip tıkanıklıklarda organların oksijensizliğe dayanıklılık süreleri değişkenlik göstermekle birlikte minimal hasarın oluşması için kanlanmanın tekrar sağlanması gereklidir. Hızlı hareket edilemediği takdirde uzuv kaybı hatta yaygın bir bölge etkilendi ise yaşam kaybına dahi yol açabilecek ciddi bir tablodur
Tedavide hastalığın süresi, etkilenen doku yaygınlığı, tıkanıklığın yeri gibi faktörler önemlidir. Kan sulandırıcı ilaçlarla uygulanan tedaviler genelde tedaviye geç kalınmış hastalarda kullanılmaktadır. Müdahele süresini geçirmemiş hastalarda perkutan pıhtı eritici ve aspire edici tedavi yöntemleri kullanılabilmektedir. Bununla birlikte cerrahi tedavi de pıhtının temizlenmesi için kullanılan yöntemlerdendir.
Damar Yaralanmaları
Delici kesici alet yaralanmaları sonucu atardamarların veya toplardamarların kısmen veya tamamen kesildiği durumlarda hemen müdahele etmek gerekmektedir. Müdahele hem kanamanın durdurulması hem de yaralanmanın ötesine kalan dokulara kanın iletilebilmesinin sağlanması için gereklidir. Yaralanan damarın durumuna göre tamir, ven grefti ile tamir veya bypass, yapay damar ile tamir veya bypass gerekebilmektedir.
Acil Damar Hastalıkları
Etiketler: acil damar hastalıkları, damar yaralanması, emboli, gangren, katater, pıhtı çözücüler, trombolitik tedavi, embolektomi